متا فیزیک انقلاب اسلامی با نگاهی به کتاب علل گرایش به مادیگری
متافیزیک انقلاب اسلامی پرسشی است از چگونگی شکلگیری ایده مرکزی شهید مطهری (ره) در برابر هجوم تفکر مدرن!
در این درسگفتار تلاش شده است تا تبیینِ شهید مطهری (ره) از زمانه امروز جهان اسلام و مسئله حیاتی انسان مسلمان روشن گشته و از دریچه گفتگوی فلسفی ایشان با فیلسوفان تجدد، ظرفیت الهیات اسلامی و تفکر فلسفی مسلمانان آشکار گردد.
این دوره به روایت حجتالاسلام سیدمحمد هاشمی، استادِ فلسفه اسلامی و مطهریپژوه حوزه علمیه قم انجام میپذیرد.
آشنایی با فلسفه اخلاق از منظر کتاب و سنت
مدرسه تفکر و نوآوری نگاه با همکاری مرکز تفقه علوم اسلامی و مرکز علوم نوین اسلامی (معنا) و موسسه معارف اهلبیت(ع) قصد دارد با برگزاری طرح «درسگفتارهای فلسفه اخلاق از منظر وحی»، یا رویکرد تطبیقی و جریانشناختی نسبت به میراث اندیشه امامیه در سه حوزه کلام، فلسفه و عرفان و همچنین مروری بر نظریههای معاصر فلسفه اخلاق، به تبیین دیدگاه مستنبط از وحی بپردازد و نشان دهد، کامل ترین تحلیل از بنیانهای اخلاق را میتوان از تأمل و تدقیق در معارف وحی به دست آورد. علاوه بر این، طرح رویکردهای فلسفه اخلاقی در اندیشههای غربی میتواند به مقایسه و تطبیق اندیشهها کمک کند.
علیه وضع سکولار (زمینه های باور در جامعه کنونی ایران در گفتگو با چارلز تیلور)
در این درسگفتار مبتنی بر اندیشههای “چارلز تیلور” در کتاب «عصر سکولار»، انواع سکولاریسم را برمیشماریم. در مطالعهای تطبیقی میان جهانِ پیشارنسانسی و پسارنسانسی، به روند سکولارشدگی غرب از حیث تاریخی_فلسفی میپردازیم و به دنبال آسیبشناسی حضور مسیحیت و سکولاریسم در مناسبات تمدنی، خصوصا تمدن غرب میباشیم و همواره گوشه چشمی به جامعه خودمان داریم تا در یک گفتگوی گاهاً انتقادی با اندیشه هایاو، بتوانیم مسئلههای پیرامونِ سکولارسیم را در نسبت با جامعه خودمان مطرح کرده و با حفظ فاصلهای مسئلهمند از مسائل غربی، به آنها بیاندیشیم.
انسان معاصر و مشکل نظام اجتماعی
“مکتب اسلام” سبک جدیدی از پرداخت مسئله در الهیات شیعی است که با وارد کردن مهمترین پرسش انسان معاصر؛ که معضل نظام اجتماعی است، سعی در نوسازی دستگاه کلامی و الهیاتی شیعی دارد. روشی که شهید صدر (ره) در این کتاب دنبال میکنند، روشی است که به دنبال اقناع لایه عمومی جامعهی اسلامی است نه روشی برهانی؛ و همچنین مسئلهها با روشی تطبیقی بین مکاتب مختلف پاسخ داده میشود.
در ابتدای کتاب به معضل و مشکل نظام اجتماعی انسان و تبیین آن پرداخته میشود و سپس به معرفی اجمالی چهار مکتب اجتماعی زنده جهان که عبارت است از اسلام، سرمایهداری، سوسیالیست و کمونیست میپردازد.
سپس به نوع مواجهه و راه حل اسلام و دیگر مکاتب اجتماعی با مشکل نظام اجتماعی پرداخته میشود تا در این نگاه تطبیقی مبانی و توان مکاتب مختلف ارزش گذاری شود. سپس به دو مسئلهی اساسی و اختلافی بین اسلام و سرمایه داری و کمونیست پرداخته میشود که عبارت است از تأمین اجتماعی و آزادی.
امویان در اروپا (روایتی تازه از امویان؛ از عصر پیامبر تا امروز)
ابوسفیان نقطهی آغاز یک جریـــان تاریخی است که امروز تجلی اجتماعی آن بهصورت «مدرنیته» ظهــور یافته است.
با شکست امویـــان از عباسیان و انتقال بقایای آنها به غرب این جریان به صورت یک «حزب مخفـے» به غرب منتقل گردید. با تلاش امپراتوریِ اسلامی در غرب و اسلامزداییِ شبهجزیرۀ ایبری و شکست مسیحیان در جنگ های ۳۰ ساله این جریان فرصت تاریخی لازم را به دست آورد تا بهشت موعود خود را بنا کند و «جنت لذت» را در اروپای غربی و سپس آمریکای شمالی و «جهنم عقبماندگی و وابستگی» را در بقیه جهان به ویژه آفریقا، آمریکای لاتین و به خصوص در قلمروی تمدن اسلامی بنیان نهد.
نظام اقتصادی در اسلام (مباحث نظری)
کارگران! کشاورزان! تحصیلکردههای برومند و علاقهمند به اسلام!
تز اقتصادی ما برای بیرون بردن جامعه از بنبست فقر و محرومیت این است که دولت جمهوریاسلامی در برابر هر انسانی که میخواهد کار مولّد انجام بدهد، وظیفه دارد، سرمایه و ابزار کار فراهم کند تا در اختیار او باشد. کارگران ما باید با ابزاری کار کنند که متعلق به آنان است، کشاورزان ما باید روی زمینی کار کنند که متعلق به آنان است.
شذرات المعارف
شذرات، امتداد معارف اسلامی در قامت یک شاکلهی اجتماعی است که سعی در ترسیم جامعه ای مبتنی بر ارزش ها دارد و به ترسیم محض از آن جامعه اکتفا نکرده بلکه راه و مسیر رسیدن و موانع این راه را بیان مینماید.
چالش امتداد حکمت و معارف در عینیت جامعه امروز نیز پابرجاست، بخصوص با شکلگیری انقلاب اسلامی. در چنین موقفی، بیتردید یکی از مقدمات ضروری در فهم عمیق چالش و روشنشدن افق پیشرو در دستیابی به طرحی راهگشا، بازخوانی تجربیات و بازاندیشی اندیشهها و ایدههای حکمی پیشینیان خواهد بود.
طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن
از اساسیترین اهداف مدرسهی نگاه، ایجاد ارتباط بین میراثِعلمی جهانِتشیع و نسل جوان امروز است؛ این رسالت مهم که از آن به “خط انتقال معارف” یاد میکنیم، ایجاب میکند تا آثار اثرگذار دوره معاصر که در شکلدهی و ایجاد یک نظامِفکری برای نسل جدید راهگشا هستند را مورد بارخوانی قرار دهیم.
کتاب طرحکلیاندیشهاسلامیدرقرآن اثر فاخر رهبرمعظمانقلاب، سومین کتاب پرونده بازخوانی آثار منتخب متفکرین اسلامی در مدرسه نگاه است، که در فصول زیر به تبیین ضرورت و چرایی و سرفصلهای این دوره میپردازیم.