چرا شذرات؟!
امتداد ارزش‌ها و معارف دینی در عینیت و تبدیل آن‌ها به ساخت فرهنگی و تمدنی جامعه اسلامی از مسائل مهم جهان اسلام بخصوص بعد از مواجهه با مظاهر فرهنگی و تمدنی غرب بوده است. در جامعه ایران از دوره قاجار که ارتباط با اروپا و ممالک غربی بیشتر میشود، ضمن اینکه شاهد گسترش ابتلا مملکت اسلامی به امراض مزمنه‌ای مانند انتشار عقائد باطله، اخلاق رذیله و افعال قبیحه هستیم، مسأله پیاده‌سازی ارزش‌ها و چالش میان ارزش‌های دینی و ساخت اجتماعی و اقتصادی جامعه بیشتر می‌شود تا اینکه در نهایت در دوره رضاخان با شروع جدی فرایند مدرنیزاسیون و تدوین برنامه‌های توسعه به اوج خود میرسد. در این میان تلاش‌هایی از سوی علما و اندیشمندان اسلامی برای تحقق اسلام در عینیت جامعه و مبارزه با بیماری‌های جوامع اسلامی صورت گرفته است. یکی از تلاش‌های تحسین برانگیز در واکنش به این فرآیند، تأملات و اندیشه‌های حکمی و عرفانی مرحوم عارف حکیم محمدعلی شاه‌آبادی در کتاب «شذرات المعارف» است.
شذرات، امتداد معارف اسلامی در قامت یک شاکله‌ی اجتماعی است که سعی در ترسیم جامعه ای مبتنی بر ارزش ها دارد و به ترسیم محض از آن جامعه اکتفا نکرده بلکه راه و مسیر رسیدن و موانع این راه را بیان می‌نماید.
چالش امتداد حکمت و معارف در عینیت جامعه امروز نیز پا‌برجاست، بخصوص با شکل‌گیری انقلاب اسلامی. در چنین موقفی، بی‌تردید یکی از مقدمات ضروری در فهم عمیق چالش و روشن‌شدن افق پیش‌رو در دستیابی به طرحی راهگشا، بازخوانی تجربیات و بازاندیشی اندیشه‌ها و ایده‌های حکمی پیشینیان خواهد بود.

در این درسگفتار چه می‌خوانیم؟
آسیب شناسی علت انحطاط جوامع اسلامی، مسئله‌ای پردامنه در فضای علم و اندیشه متفکرین و روشنفکران مسلمان بوده است و هرکدام با زاویه نگاه خاصی به تحلیل عقب‌ماندگی ممالک اسلامی پرداخته‌اند، در این میان مرحوم شاه‌آبادی با نگاهی حکمی و عرفانی به تحلیل این مسئله می‌پردازند. لذا در این درسگفتار ابتدائا با آسیب‌شناسی ایشان از امراض ممالک اسلامی آشنا میشویم و در ادامه سعی میکنیم تبیینی از مدل مطلوب ایشان از روابط اجتماعی در جامعه اسلامی و چگونگی تشکیلات و استقلال اقتصادی آن در مواجهه با این امراض ارائه دهیم.
نکته‌ی قابل توجه در این کتاب توجه عمیق ایشان به زمینه و بستر اجرایی شدن احکام و ارزش‌های اسلامی است، به این معنا که غیر از شناخت حکم اسلام نیاز به شناخت بستر اجرای فرامین اسلام، مسأله‌ای بسیار حیاتی است.

مخاطبان دوره:
این دوره، فرصت مناسبی برای بازخوانی پیشینه تلاش‌های علمای شیعه در عینیت‌ بخشی به معارف دینی است. لذا مخاطبان اصلی این دوره دانشجویان و طلاب علاقه‌مند به حکمت عملی و دانش اجتماعی است، بخصوص علاقه‌مندان به حوزه‌ی جامعه‌شناسی و اقتصاد. به دلیل تأثیرپذیری امام خمینی(ره) از افکار و اندیشه‌های مرحوم شاه‌آبادی(ره)، این درسگفتار فرصت مناسبی برای پژوهشگران اندیشه امام نیز می‌باشد.